29 Μαίου 1453: Η Άλωση της Πόλης
Μικρά και Μεγάλα Κατεχόμενα
Ν. Λυγερός
Αν μερικοί από εσάς θεωρούν ότι υπάρχουν κατεχόμενα να ξέρουν ότι είναι μικρά κατεχόμενα, υπάρχουν και μεγάλα. Η Κωνσταντινούπολη είναι η μόνη πόλη στην Ελληνισμό που λέγεται Πόλη, έχει μεγάλη σημασία γιατί είναι μία μορφή ανωνυμίας. Είναι ανωνυμία, αλλά επειδή είναι μοναδική, ξέρουμε ακριβώς ότι είναι ονομασία. Αυτή η Πόλη κατάφερε σε διάρκεια να αποτελέσει το κέντρο μιας Αυτοκρατορίας που είναι η πιο μακρόχρονη του κόσμου. Η Κωνσταντινούπολη είναι σημείο αναφοράς διαχρονικό. Ξέρετε κάτι; Αν θέλετε να δώσετε ραντεβού σε κάποιον σε εκατό χρόνια, μπορεί μερικοί από εσάς να πουν στο σπίτι μου, στη γειτονιά μου. Θα δείτε ότι το πιο εύκολο και το πιο αποτελεσματικό είναι οι εκκλησίες για καλό ραντεβού. Από όλες αυτές τις εκκλησίες υπάρχει μία που είναι πιο ιδανική για τέτοια ραντεβού. Στην Κωνσταντινούπολη έχετε όλοι ένα ραντεβού με το μέλλον και το παρελθόν είναι η Αγία Σοφία. Η Αγία Σοφία δεν είναι η Αγία Σοφία, είναι η σοφία του Χριστού. Το εντυπωσιακό για μας είναι ότι σας λέει ο Ναός ότι δεν έχει ξεχάσει τίποτα. Η δομή του Ναού, η θέση του Ναού, η θέση της Κωνσταντινούπολης μέσα στον Ελληνισμό και στον Χριστιανισμό δεν είναι μία λεπτομέρεια. Και αν το σκεφτείτε, το Οικουμενικό Πατριαρχείο παραμένει εκεί, ενώ θα μπορούσε πολύ εύκολα να μετακινηθεί. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι παραμένει. Υπάρχει άλωση της Κωνσταντινούπολης από το 1453, 29 Μαΐου την Τρίτη το πρωί. Κι εμείς οι Έλληνες μιλάμε ακόμα για αυτήν το 2014, αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε ικανοί να μην ξεχνάμε. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν γεννήθηκαν Έλληνες, δεν έζησαν Έλληνες, δεν πέθαναν Έλληνες κι όμως παρέμειναν Έλληνες. Είναι μερικοί που άντεξαν όλα αυτά και παρ’ όλα αυτά έχουν μείνει εκεί συνεχίζουν την παράδοση, συνεχίζουν την Χριστιανοσύνη, συνεχίζουν τον Ελληνισμό και δεν έχουν ξεχάσει τίποτα. Το θέμα είναι αν το ξεχνάμε εμείς. Όσο πιο πολλοί θα πηγαίνουν στην Κωνσταντινούπολη, τόσο πιο ζωντανή θα είναι. Γιατί υπάρχουν δικοί μας άνθρωποι εκεί πέρα. Μπορεί να τους ονομάζετε μόνο Κωνσταντινοπολίτες, ενώ στην πραγματικότητα είναι εγκλωβισμένοι. Θα ήθελα να σκεφτείτε ότι ένας τρόπος να τροφοδοτήσουμε αυτήν την συνέχεια του Χρόνου, αυτήν την υπερχορδή στην Κωνσταντινούπολη είναι να πηγαίνουμε εκεί πέρα αλλά ως Αποστολή. Αυτή η αποστολή είναι αυτό που εμπνέει τους άλλους. Μερικές φορές κάνουμε πράγματα χωρίς να ξέρουμε τον λόγο, άλλοι κάνουν λιγότερα επειδή ξέρουν τους λόγους, άλλοι κάνουν πράγματα επειδή είναι σπάνιος ο λόγος. Στην Κωνσταντινούπολη η Χριστιανοσύνη είναι το σημείο αναφοράς. Η Κωνσταντινούπολη είναι ένα γνήσιο μάθημα για τον Ελληνισμό και την Χριστιανοσύνη γιατί στην πραγματικότητα είναι ένας τόπος ιερός όπως είναι οι Άγιοι Τόποι, είναι μία καλή προετοιμασία για τους επόμενους. Ο συνδυασμός του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού βρίσκεται στην Πόλη. Είναι πολύ καλό να πηγαίνουμε εκκλησία την Κυριακή, είναι εύκολο όμως. Είναι ακόμα καλύτερο αν βοηθάμε εκκλησίες να λειτουργούν. Κατά συνέπεια το φαινόμενο της Κωνσταντινούπολης είναι το πιο μακρόχρονο που έχει ο Χριστιανισμός, ο Ελληνισμός σε συνδυασμό και παρ’ όλα τα προβλήματα είναι εδώ.
Η Κωνσταντινούπολη δεν έπεσε από την Ασία
Ν. Λυγερός
Δομικά η Κωνσταντινούπολη αποτελεί την αιχμή του δόρατος της Ευρώπης κι όχι της Ασίας, γιατί είναι η άκρη και η κορυφή της γωνίας της Θράκης. Δημιουργείται γύρω ένα τοποστρατηγικό τρίγωνο με δύο θαλάσσιες πλευρές, οι οποίες είναι οι πιο ανθεκτικές λόγω του υγρού στοιχείου και μια ηπειρωτική. Όταν μιλούμε για την Άλωση του 1453, ξεχνούμε να αναδείξουμε το γεγονός ότι έγινε μέσω της Θράκης κι όχι μέσω της Ασίας, μετά από την κατάληψη όλων των κάστρων που προστάτευαν ως δίκτυο την ευρωπαϊκή της πλευρά. Αν επιπλέον θυμηθούμε ότι η ανακατάληψη του 1261 από τον Αλέξιο Στρατηγόπουλο έγινε από την ίδια πλευρά, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί οι Συνθήκες Σεβρών και Λωζάνης προέβλεπαν και προβλέπουν μια αποστρατικοποιημένη ζώνη από αυτήν την πλευρά. Η Θράκη σταματά χρονοστρατηγικά στην Κωνσταντινούπολη κι οποιοσδήποτε εκφυλισμός αυτού του στρατηγικού νοητικού σχήματος καταντά επικίνδυνος σε επίπεδο υψηλής στρατηγικής. Πρακτικά, αν συμπεριλάβουμε στη σκέψη μας το γεγονός ότι η Ευρώπη είναι μια τοποστρατηγική γωνία με τον Ατλαντικό Ωκεανό, τη Μεσόγειο θάλασσα και τα Ουράλια Όρη, τότε καταλαβαίνουμε ότι η Κωνσταντινούπολη θα απελευθερωθεί από την ευρωπαϊκή πλευρά, γιατί είναι αποκομμένη από την ασιατική. Δεν είναι, λοιπόν, ανάγκη να αναρωτιόμαστε ποιο θα είναι το μέλλον της, αφού η μνημοσύνη δίνει την απάντηση. Ας το υπενθυμίσουμε για να προετοιμαστούμε ως Ελληνισμός που ζει με τους αιώνες κι όχι με τα χρόνια.
Η Κωνσταντινούπολη
Ν. Λυγερός
Η Κωνσταντινούπολη
είναι για μας τους Έλληνες
σαν τους Αγίους Τόπους
και πρέπει να παραμείνει
πάντα ελεύθερη
δίχως συμβιβασμούς
αφού και η Αγία Σοφία
είναι η συνέχεια
του Λόγου του Χριστού
μετά την καταστροφή
γι’ αυτόν το λόγο
κι αν ένας βάρβαρος
της άλλαξε
ακόμα και το όνομα
λόγω της ανασφάλειάς του
δεν αλλάζει τίποτα
γιατί ο Χρόνος
είναι μαζί μας
και συνεχίζουμε
τον αγώνα
της απελευθέρωσης.